Kontakty z dzieckiem to jedno z najistotniejszych zagadnień prawa rodzinnego, szczególnie ważne podczas postępowań rozwodowych lub separacyjnych. W przypadku rozstania rodziców, dbałość o dobro dziecka staje się priorytetem. Jednym z kluczowych elementów jest uregulowanie kontaktów z dzieckiem, co ma na celu zapewnienie mu stabilności, poczucia bezpieczeństwa i bliskich relacji z obojgiem rodziców.
Jakie są przepisy prawne regulujące tę kwestię?
Jakie rozwiązania oferuje polski system prawny?
Co oznaczają kontakty z dzieckiem?
Kontakty z dzieckiem, zgodnie z polskim prawem, obejmują wszelkie spotkania i kontakty, które rodzic ma z dzieckiem, w tym możliwość telefonicznych rozmów, wymiany wiadomości, a także wspólnego spędzania czasu. Przepisy prawa nie precyzują ściśle, w jakiej formie te kontakty powinny się odbywać, ponieważ każda sytuacja jest indywidualna i zależna od wielu różnych okoliczności.
Jakie przepisy regulują kontakty z dzieckiem?
Podstawowym aktem prawnym, który reguluje kwestie związane z utrzymywaniem kontaktów między dzieckiem, a rodzicem jest kodeks rodzinny i opiekuńczy.
Zgodnie z art. 113 § 1 k.r.o. rodzice oraz ich dziecko mają nie tylko prawo, lecz także obowiązek utrzymywania ze sobą kontaktów – i to niezależnie od władzy rodzicielskiej.
Warto podkreślić, że prawo do kontaktów z dzieckiem nie jest zależne od woli drugiego rodzica. Nawet w przypadku, gdy jeden z rodziców ma ograniczoną władzę rodzicielską lub nie sprawuje codziennej opieki, dziecko ma prawo do kontaktu z obojgiem rodziców.
Jakie są zasady ustalania kontaktów z dzieckiem?
W sprawach dotyczących ustalenia kontaktów z dzieckiem, w przypadku braku porozumienia pomiędzy rodzicami, zazwyczaj o kontaktach decyduje sąd rodzinny i opiekuńczy.
Sąd, biorąc pod uwagę dobro dziecka, ustala szczegóły dotyczące kontaktów, mając na uwadze poniższe kryteria:
- wiek dziecka,
- stopień więzi emocjonalnych dziecka z obojgiem rodziców,
- potrzeby dziecka,
- możliwość logistyczną (np. odległość pomiędzy miejscami zamieszkania rodziców),
- preferencje dziecka (w przypadku starszych dzieci).
Sąd może wyznaczyć konkretne dni tygodnia, godziny oraz miejsce, w którym będą odbywać się spotkania, a także czas trwania takich kontaktów.
Jakie formy kontaktów mogą zostać ustalone?
Kontakty rodzica z dzieckiem mogą przybrać różne formy, mogą to być na przykład:
- spotkania osobiste – najczęstsza forma kontaktów, podczas której rodzic może spędzać czas z dzieckiem. Sąd może określić, jak często mają się odbywać, w jakich dniach i godzinach,
- telefony, wideokonferencje – w sytuacji, gdy bezpośredni kontakt jest niemożliwy, kontakty mogą być realizowane w formie regularnych rozmów telefonicznych lub wideokonferencji. Może to mieć miejsce zarówno w czasie zwykłych dni roboczych, jak i w szczególnych okazjach,
- kontakt listowny lub za pośrednictwem internetu – chociaż rzadziej, takie formy kontaktów także mogą zostać dopuszczone, zwłaszcza w sytuacji, gdy dziecko i rodzic nie mieszkają w tym samym kraju.
Czy Sąd może zakazać rodzicowi kontaktów z dzieckiem?
Pomimo tego, iż utrzymywanie kontaktów między rodzicem, a dzieckiem jest nie tylko prawem tych osób, lecz także obowiązkiem – w szczególnych wypadkach sąd może zakazać utrzymywania kontaktów między rodzicem, a dzieckiem w sytuacji gdy:
- kontakty te poważnie zagrażają dobru dziecka,
- kontakty te poważnie naruszają dobro dziecka.
Podsumowanie
Uregulowanie kontaktów z dzieckiem w polskim prawie ma na celu przede wszystkim zapewnienie dziecku stabilności emocjonalnej oraz utrzymanie więzi z obojgiem rodziców, jeśli to możliwe. W sytuacji, gdy rodzice nie potrafią dojść do porozumienia, pomocne może być skorzystanie z mediacji, a ostatecznie – decyzja sądu.
Dobre praktyki wskazują, że kluczową rolę odgrywa zawsze dobro dziecka, którego potrzeby i prawa są podstawą każdej decyzji sądowej w sprawach dotyczących kontaktów.
Niniejszy artykuł nie stanowi porady prawnej.
Szczecin, dnia 2 marca 2025 roku.
Adwokat Natalia Paraszczak